“Suçlu” Sensin

​Bu başlık rahatsız edici. Bilerek öyle.

Çünkü insan, en çok rahatsız olduğu cümleyi genelde en çok kaçtığı yerden duyar.

“Suçlu” sensin.

Ama suç dediğim şey ahlaki bir mahkeme değil. Birinin sana yaptıkları değil. Başına gelenler hiç değil.

Suç dediğim, anlam yükleme biçimin.

İnsanları biz tanımlarız.

Güçlüye güçlü, iyiye iyi, kötüye kötü deriz.

Vefalı, vefasız, fedakâr, insafsız…

Bunlar evrensel etiketler değil; kişisel sonuç raporlarıdır.

Aynı insan, birinin hayatında “kurtarıcı”, diğerinin hikâyesinde “fail” olabilir.

Çünkü kişi değişmezken, ihtiyaç değişir.

Ve ihtiyaç değiştiğinde, anlam da değişir.

Birine “kötü” dediğin yer, çoğu zaman onun kötülüğü değil;

senin orada bir şey beklemiş olmandır.

Birine “vefasız” dediğin yer, çoğu zaman onun vefasızlığı değil;

senin borç yazmış olmandır.

Kimseye açıkça söylenmeyen ama içten içe tutulan bir defter var:

“Bana bunu yapmalıydın.”

“Burada yanımda olmalıydın.”

“Ben olsam böyle yapmazdım.”

Ve sonra o defteri karşı tarafa fırlatıyoruz.

Okumak zorunda zannediyoruz.

Okumadığında da suçluyoruz.

Oysa kimse, bizim iç muhasebemizi devralmak zorunda değil.

Yaşadıklarımızın telafisi bizim elimizde.

Başkasının değil.

Bu cümle romantik değil. Serttir.

Çünkü sorumluluğu iade eder.

Birinin yokluğunu, başkasının suçu yapabilirsin.

Ama boşluk yine sende kalır.

Birinin beceriksizliğini, birinin kötülüğü ilan edebilirsin.

Ama kırık yine senin içindedir.

Peki bunun bir tedavisi var mı?

Bilmiyorum.

Gerçekten bilmiyorum.

Ama şunu biliyorum:

İnsan, kendi anlam yükleme mekanizmasını fark etmeden iyileşmez.

Sadece yer değiştirir.

Aynı senaryoyu başka yüzlerle oynar.

Belki de iyileşme dediğimiz şey,

kimseyi aklamamak, kimseyi mahkûm etmemek…

sadece “Bu anlamı ben verdim” diyebilecek kadar dürüst olmaktır.

Bu kolay değil.

Çünkü o zaman suçlu kalacak tek kişi sensin.

Ve insan, en çok kendiyle yüzleşmekten korkar.

Ama başka türlü de gerçekten özgürleşilmez.